درسالیان گذشته نه چندان دور در روستای برز مراسم شاه بازی که همان تعیین میر نوروزی است برگزار میشد. این مراسم از روز دوم فروردین آغاز میشد و در روز دوازدهم پایان می گرفت. منظور از انجام آن رسیدن به اهدافی به شرح زیر می بود.
1- ایجاد فضای آکنده از شادی و شعف به مدت دو هفته برای عامه مردم که مدت یک سال به فعالیت و کار طاقت فرسای کشاورزی و غیره … اشتغال داشته اند و در این مدت هر گونه فعالیت تفریحی و شادمانی محروم بوده اند.
2- نشان دادن وضع حکومت و دربار و چگونگی اعمال و رفتار آن‌ها به مردم روستا که به کلی از این مطلب بی خبر بودند.
3- انتخاب فردی از مردم روستا به عنوان شاه و اطاعت بقیه از دستورهای او به ویژه در مورد انجام کارهایی که همگان از نتیجه آن بهره ور می شدند.

چگونگی برگزرای مراسم
روز پیش از عید نوروز گروهی از جوانان روستا در صدد تدارک کار برآمده و با مراجعه به خانه های مردم وسایل لازم را فراهم می آوردند. مراسم از روز دوم فروردین آغاز میشد. نخست یکی از جوانان برومند روستا را به عنوان شاه برگزیده و او با پوشیدن لباس های مناسب، آماده ایفای نقش میشد. سپس صدراعظم و دیگر وزرا و سایر ارگان های دولتی حتی فرماندهان نظامی و سربازها که لباس نظامی پوشیده و تفنگ به دست می گرفتند، تعیین می شدند. همین طور سفرای خارجی، ورزشکاران کشتی گیران، نوازندگان، دلقک و غیره… انتخاب می شدند. به دیگر سخن، نمایشی کامل از دستگاه حکومتی برگزار می شد.

برنامه هر روز بعد از ظهر به اجرا در می آمد و کوشش بر آن بود که هر روز برنامه تازه ای را به نمایش در آورند. در یکی از میدان های بزرگ روستا تختی می گذاشتند، شاه انتخاب شده با لباسی فاخر و چشمگیر بر تخت می نشست و سایر انتخاب شدگان هر یک در جای خود قرار می گرفتند. تماشاگران که بزرگان روستا چون روحانیون و کدخدا و اعیان روستا نیز در بین آنها دیده می شد هر یک در جای مخصوص خود در پیرامون میدان می نشستند. نخست نوازندگان محلی، سرودهای محلی اجرا می کردند، جوانان به مبارکی این روز به شادمانی و پایکوبی مشغول میشدند. در ضمن اجرای مراسم، با هدایای تقدیمی، از افراد حاضر در میدان پذیرایی می کردند. سپس با اعلام رسمیت جلسه، اجرای مراسم آغاز میشد. شاه و درباریان در حضور مردم به حل و فصل امور می پرداختند. پس از تصمیم‌گیری ، شاه طی فرمانی دستور اجرای آن تصمیم را صادر می کرد و مامورین دستور را اجرا می کردند.
این فرمان بیشتر در زمینه اجرای کارهای عمومی مورد لزوم در روستا و یا بر علیه افرادی بود که با داشتن امکانات برای برگزاری مراسم کمکی نکرده بودند. اجرای فرمان ها بیشتر جنبه تفریحی و سرگرمی داشت.

این مراسم از چنان گیرای و شادی آفرینی برخوردار بود که اهالی روستاهای مجاور نیز در برگزاری آن شرکت می کردند.

منبع : میراث فرهنگی نطنز نگارش سیدحسین اعظم واقفی، ناشر انجمن میراث فرهنگی نطنز