سابقه سکونت در روستای برز از قدمت بسیار بالایی برخوردار است و طبق گفته افراد محلی سابقه شکل گیری آن به قبل از اسلام بر می گردد.از نشانه های آن بقایای قبرستان های زرتشتی ها و یهودیان در روستا می باشد.
این روستا در گذشته مرکز سابق بخش برز بوده است و بزرگان و نامداران زیادی را در دامن خود پرورش داده است. از جمله این بزرگان می توان به میرزا ابوالمعالی وزیر غلامان و تفنگچیان (وزیر شاه عباس اول ) ، فرزندان وی که هر یک سمتی در دستگاه صفویه داشته اند ، میر ابوالعلی ، عموزاده میر ابوالمعالی ، وزیر قورچیان شاه عباس اول و فرزندانش میرزا محمد شفیع ، وزیر قورچیان شاه صفی ، میرزا محمد باقر ، وزیر قورچیان شاه عباس دوم و فرزند زاده اش ، میرزا محمد صادق ، وزیر شاه طهماسب دوم اشاره کرد.

در مجموعه ناصری نسخه خطی از حسین بن ابراهیم خان اصفهانی(سال 1294 ه.ق) وجود دارد که راجع به برز چنین نوشته است:
برز در تحت قریه طره اتفاق افتاده ، در میان دره کوه. برز ، دهی است که در همه نطنز ، دهی به این خوش آب و هوایی نیست، ییلاق است. تخمیناً 300 خانوار بوده . مردم برز اناثاً و ذکوراً صاحب صوت می باشند . باغات و اشجار میوه از همه قسمی زیاد دارد . به خصوص گلابی که خیلی زیاد است . هم رودخانه دارد و هم قنات . از بالای ده تا زیر ده خیابانی درست کرده اند که هر دو طرف آن چنار است. در پشت خیابان خانه از هر دو طرف ، پشت خانه ها باغات. یک روی خانه به خیابان و یک روی به باغات است. محصول شتوی ، گندم ، صیفی و جو حامض است.(حسین ابن محمد ابراهیم خان اصفهانی ، 1294 ، ص629)

بنا به روایات گذشتگان برز در منطقه ای بنام سیلو (سَ یَ) واقع در بالای کوه تخت (تخته سرکل) پدیدآمده است (صحرای کنونی با همین نام درسرحدات جنوبی برز وجود دارد) (معنی لغت نامه فرس به این مطلب نزدیک است) در گذشته های دوراز این صحرا یکی از بهترین و پر محصول ترین ماده صنعتی را بنام کتیرا(katira )تولید و استخراج میکرده اند

بعد از فروکش کردن آب در دره برز ، روستا به بدنه کوه تخته سرکل درمحلی بنام گل بندباد(مخفف گل بند آباد ) بیش سنجتینه نقل مکان مینماید اولین دشت کشاورزی را بنام پسورجه ایجاد میکنند .

سپس بدلیل رویش درختان و اشجار در دره برز و ایجاد باغات و محصولات باغی و نزدیکی به منابع مالی خود روستا به محله کنونی گریند نقل مکان کرده، سپس با وجود رودخانه پر آب برزرود ساختمانهای ییلاقی بصورت طولی ازغرب به شرق درطول مسیر رودخانه ایجاد میگردد که قطعا" یکی از زیباترین و باصفا ترین روستاهای زمان خود بوده ( انتخاب این محل توسط یکی از وزرای شاه عباس جهت زندگی گویای این مهم است ) ، متاسفانه در سال 1335 با سیل سهمگین که خسارت جانی و مالی سنگینی به بار آورد، علی ایحال بدلیل ترس از بلایای طبیعی بعدی روستا بصورت پراکنده در ارتفاعات شکل جدیدی به خود گرفت .

که محله های متعدد در گوشه وکنار ایجاد شد یکی از محله های جدید بنام :

محله پل مویز (پَ ل ِ ) که همکنون به برلا(عامیانه به بلّا معروف است ) یکی ازمحله های مسکونی ایجاد شده در بعد از سال 1335  میباشد این محله بدلیل تابش طولانی خورشید وگرمای زیاد در گذشته محل خشک کردن انگور وتبدیل به مویز (کشمش) در انبارهای شخصی که افراد برای خود ساخته بودند استفاده میشده است.

لازم است به این موضوع اشاره نمایم که در گذشته برای ساخت بناها در برز از آجر پخته شده (که در خود روستا تولید می گردید) استفاده میشده است . تنها آثار کوره، مصالح ساختمانی بجای مانده در محله درب کوره واقع در ابتدای دشت لاجره موجود میباشد که آجرهای به ابعاد 20*20 یا 40*40 که در قدیم بنام خطایی معروف بوده را تولید مینموده اند که این مهم خود از پیشرفت صنعتی و حتی فرهنگی روستا نشینان حکایت میکند.

از دیگر مراکز صنعتی که تعداد آن خود گواه بر پر جمعیت ترین مناطق را دارد آسیابهای آبی است که بترتیب : 1. در دشت زادیان (در ِ دبّه) 2. آسیاب درب عمارت روبروی کوچه عمارت ابتدای کوچه پل بنام آسیاب صحن 3 . آسیاب علی حاجی در دشت مالاله 4. آسیاب میان واقع در دشت درب مسجد جمعه که تا سی و پنج سال پیش فعال بود 5. آسیاب چمن در انتهای باغات رود.

هم اکنون خالی از لطف نیست که بگویم این تعداد آسیاب از خرمنگاه های متعدد تغذیه میگردید 1. خرمنگاه قلعه 2. خرمنگاه پلته 3. خرمنگاه درب کوره 4. خرمنگاه لاچیون (لاجیحان) 5. خرمنگاه دشت.

بدلیل کثرت جمعیت دو باب حمام خزینه ای در میان ده یکی برای استفاده اهالی بالا ده در ابتدای کوچه گریند که از آب چشمه خونی استفاده میشده دوم حمام پائین ده که در کنار مسجد صحن واقع بوده واز آب چشمه سولجه تغذیه میکرده که متاسفانه حمام دوم بدلیل سهل انگاری فقط آثاری از آن بجا است.

با توجه به این مباحث روستای برز دارای قدمتی دیرینه و آبادانی وصف ناپذیری بوده است. بقایای ساختمان دبیرستان روستا ، پاسگاه و... نشان می دهد که این روستا از گذشته های دور مرکزیت بخش را بر عهده داشته و روستاهای اطراف را تحت پوشش آموزشی و امنیتی داشته است.
از جمله دلایل مسکون شدن این روستا ، منابع آب و خاک مناسب بوده است و در طول قرن ها منجر به تداوم زندگی در روستا شده است.

به طور کلی مراحل توسعه و گسترش روستا را می توان به سه دوره تقسیم کرد. در دوره اول که شکل گیری هسته و مرحله اولیه توسعه است عمدتاً منطبق بر محله گریند در قسمت جنوب روستا است و سیل سال 1335 بسیاری از بناهای این قسمت را ویران کرده است. مرحله دوم عمدتاً در قسمت های جنوبی تر که با ارتفاعات پشت قلعه محدود می شود ، گسترش یافت و نهایتاً مرحله سوم توسعه در شمال روستا یعنی بالادست جاده کنونی گسترش یافت که امروزه بیشترین مساکن نوساز روستا در این قسمت ها قرار دارد.